Rolling Out District Heating and Cooling Extensively to home Owners
Stadsverwarming en -koeling (DHC) is een belangrijk instrument voor de energietransitie van stadswijken en neemt in veel lokale klimaatplannen een prominente plaats in. In de meeste steden in Noordwest-Europa moeten de netwerken echter nog worden ontwikkeld. De huidige traditionele businessmodellen staan doorontwikkeling en schaalvergroting in de weg. Daarom richt het project RODEO zich op het ontwikkelen van een participatief businessmodel.
Een DHC-systeem, oftewel een District Heating and Cooling systeem, is een netwerk dat warmte en koeling levert aan meerdere gebouwen vanuit een centrale bron, zoals afvalverbranding, geothermie, biomassa, of industriële restwarmte. Door warmte en koeling centraal te produceren en te distribueren, kan een DHC-systeem efficiënter zijn dan individuele systemen. Ook kan het bijdragen aan de vermindering van CO2-uitstoot door gebruik te maken van hernieuwbare energiebronnen en restwarmte.
De grootste uitdagingen voor stadsverwarming en -koeling zijn economisch en sociaal, niet technologisch. Aardgas is ingeburgerd en vereist geen hoge investeringen, waardoor het vaak de voorkeur krijgt. Daarom starten DHC-systemen meestal kleinschalig met enkele grote verbruikers. Er zijn dan beperkte risico’s, maar dit belemmert ook de groei. Daarnaast ontbreekt vaak sociale participatie, terwijl bewoners wel direct worden geraakt door nieuwe warmte-oplossingen.
Daarom introduceert RODEO een meer participatief businessmodel dat de kosten, baten en risico’s van de ontwikkeling van DHC’s in balans brengt. Hierdoor kunnen we warmtenetten op grote schaal inzetten en individuele woningen bereiken. De wisselwerking tussen alle stakeholders (lokale overheden, netbeheerders, warmteleveranciers en -verbruikers) vormt de kern van het model.
We onderzoeken participatie-aanpakken en kijken hoe partijen kunnen samenwerken om tot oplossingen te komen in de stagnerende, dure en soms vervuilende energievoorziening. Hoe kleine eindgebruikers (huishoudens) in de warmteplannen meegenomen kunnen worden, is hierbij een belangrijke vraag.
Het project richt zich op wijken met veel kwetsbare huishoudens, zoals het stadscentrum van Oostende en de wijk De Lariks in Assen. Beter betaalbare en duurzame warmte zou deze huishoudens kunnen helpen om hun energiekosten te verlagen.
RODEO zal het businessmodel co-creëren en valideren in 4 steden met een eigen DHC-systeem: Duinkerke, Oostende, Assen en Dublin. Elk netwerk bevindt zich in een andere ontwikkelingsfase, maar ze zijn allemaal nog steeds vooral afhankelijk van aardgas. De uitwisseling tussen de 4 steden, ondersteund door experts van Exceedence, Hanze en Endeavour, zorgt ervoor dat alle partijen veel sneller leren en ontwikkelen. Om de impact te maximaliseren, worden de leerlessen verwerkt in een trainingsprogramma gericht op lokale overheden en DHC-beheerders.
RODEO is een Interreg Noord-West Europa project met 10 partners (zie kader). De doelstellingen van dit project komen overeen met de programmaprioriteit ‘Slimme en rechtvaardige energietransitie’ van Interreg Noord-West Europa. Meer specifiek met ‘Bevordering van energie-efficiëntie en vermindering van broeikasgasemissies’.
Meer informatie:
Looptijd: januari 2025 – december 2028
Totaalbudget van het project: €3,6 miljoen
Budget ENTRANCE: €800.000
Locatie: Nederland, België, Frankrijk, Ierland
Partners: City of Ostend, Autonomous Agency Ostend, Municipality of Assen, Great Dunkirk, Public Housing Office of the Nord department – Partenord Habitat, City of Dublin Energy Management Agency, South Dublin County Council, Exceedence Ltd., Hanze University of Applied Sciences, Endeavour
Thema:
Systeemintegratie
Lokale en regionale energiestrategieën
Betrokken lectoraten:
Energietransitie
Communication, behaviour & sustainable society
Juridische en economische vraagstukken binnen de energietransitie
Ontwikkelen van onderwijs-infrastructuur voor goed opgeleide warmteprofessionals.
De toekomst van de transitie naar hernieuwbare energie.
Innovatieroadmap maken voor kleinschalige windenergie in opdracht van TKI Urban Energy.
